Inteligentne oświetlenie – jak wybrać i zainstalować czujniki ruchu

Podstawy działania czujników ruchu

Czujnik obecności to urządzenie automatycznie włączające światło po wykryciu ruchu. Działa on na zasadzie detekcji zmian promieniowania podczerwonego. Czujniki te montuje się najczęściej na sufitach lub ścianach. Ich zasięg wykrywania ruchu wynosi zwykle od 5 do 12 metrów. Nowoczesne modele posiadają regulację czułości i czasu świecenia. Dzięki nim można zaoszczędzić nawet do 80% energii zużywanej na oświetlenie.

Czujniki ruchu stosuje się zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków. W pomieszczeniach sprawdzają się w korytarzach, klatkach schodowych czy łazienkach. Na zewnątrz montuje się je przy wejściach, garażach i na podjazdach. Ich instalacja jest stosunkowo prosta i nie wymaga specjalistycznych narzędzi. Wystarczy podłączyć przewody zasilające i odpowiednio ustawić parametry pracy urządzenia.

Najpopularniejsze rodzaje czujników to modele pasywne na podczerwień (PIR) oraz aktywne czujniki mikrofalowe. Te pierwsze reagują na zmiany temperatury, drugie emitują fale i analizują ich odbicia. Czujniki PIR są tańsze i energooszczędne, ale mniej precyzyjne. Mikrofalowe działają niezawodnie, lecz zużywają więcej prądu.

Wybór odpowiedniego czujnika ruchu

Przy wyborze czujnika obecności należy zwrócić uwagę na kilka kluczowych parametrów. Najważniejszy jest kąt detekcji, który może wynosić od 90 do 360 stopni. Im szerszy kąt, tym większy obszar monitorowania. Zasięg wykrywania ruchu to kolejna istotna cecha – w zależności od modelu wynosi on od 3 do nawet 20 metrów. Warto też sprawdzić maksymalną moc podłączanych źródeł światła, zwykle jest to 1000-2000W dla żarówek i 200-500W dla LED.

Czujniki różnią się także stopniem ochrony IP. Do zastosowań zewnętrznych potrzebny będzie model o klasie co najmniej IP44. Niektóre urządzenia posiadają dodatkowe funkcje, jak regulacja natężenia światła czy możliwość pracy w trybie dzień/noc. Ceny czujników ruchu wahają się od 30 zł za najprostsze modele do ponad 200 zł za zaawansowane urządzenia. Wybierając czujnik, warto rozważyć czujnik ruchu na podczerwień Opal, który oferuje dobry stosunek jakości do ceny.

Przed zakupem należy dokładnie przemyśleć miejsce montażu czujnika. W małych pomieszczeniach sprawdzą się modele z wąskim kątem detekcji. Do monitorowania dużych przestrzeni lepiej wybrać urządzenie o szerokim kącie i dużym zasięgu. Warto też zwrócić uwagę na estetykę – niektóre czujniki są bardzo dyskretne i wtapiają się w otoczenie.

Instalacja i konfiguracja czujników ruchu

Montaż czujnika ruchu rozpoczyna się od wyboru odpowiedniego miejsca. Najlepiej umieścić go na wysokości 2-2,5 metra, z dala od źródeł ciepła i ruchu powietrza. Przed instalacją należy wyłączyć zasilanie w obwodzie elektrycznym. Następnie trzeba zdjąć obudowę czujnika i podłączyć przewody zgodnie ze schematem. Typowe połączenie obejmuje przewód fazowy, neutralny oraz wyjściowy do lampy.

Po zamocowaniu czujnika należy ustawić jego parametry pracy. Zwykle reguluje się czułość wykrywania ruchu, czas świecenia po aktywacji oraz próg jasności, przy którym urządzenie się włącza. Czujniki często posiadają potencjometry do regulacji tych ustawień. Warto eksperymentować, aby znaleźć optymalne wartości dla danego miejsca. Czas świecenia ustawia się zazwyczaj w zakresie od kilku sekund do kilkunastu minut.

Osprzęt oświetleniowy tego typu wymaga okresowej konserwacji. Co kilka miesięcy należy przetrzeć soczewkę czujnika, aby zapewnić jego prawidłowe działanie. Warto też sprawdzać połączenia elektryczne i dokręcać śruby mocujące. W przypadku nieprawidłowego działania, pierwszym krokiem powinno być sprawdzenie ustawień i ewentualna ich korekta. Jeśli to nie pomoże, może być konieczna wymiana baterii lub całego urządzenia.